آبیاری بر اساس میزان قلیایی بودن وتقسیم بندی آبهای مورد مصرف
آبیاری بر اساس میزان قلیایی بودن وآبهای مورد مصرف را به چهار دسته تقسیم بندی می کنند.
سدیم و قلیائیت بسیار زیاد :
حتی المقدور باید از این نوع آبیاری برای آبیاریاستفاده نشود. مگر با مراقبت کافی و رعایت تمام شرایطی که برای جلوگیری از خطر قلیائیت زیاد باید فراهم شود. در کاربرد همه آب های فوق می توان با افزایش مقادیری گچ و آهک به خاک خطر شوری و قلیائیت را کاهش داد.
سدیم زیاد:
استفاده از این نوع آب ها در زمین های با نفوذ پذیری بسیار زیاد و زهکشی خوب که ترکیبات کلسیم به اندازه کافی داشته باشند. اگر همراه با شستشوی مداوم خاک و مراقبت زیاد باشد میسر است . کاربرد مواد اصلاح کننده به منظور خنثی کردن سدیم تبادلی زاید خاک ضروری است. در انتخاب نوع محصول نیز باید دقت کرد.
سدیم کم :
قابل استفاده برای آبیاری غالب خاک ها، بدون ترس از بروز خطر قلیایی شدن . البته برخی نباتات حساس به سدیم نظیر درختان میوه هسته دار مانند زردآلو، آلو، گیلاس، بادام ممکن است نسبت به جذب سدیم اضافی حساسیت نشان دهد.
سدیم متوسط :
در خاک های با نفوذ پذیری زیاد و ترکیبات کلسیم کافی قابل توصیه می باشد. البته در انتخاب نوع گیاه باید دقت کافی به عمل آورد.
اثرات سوء سدیم بر روی رشد گیاه :
غلظت زیاد املاح خنثی از قبیل کلرورسدیم و سولفات سدیم باعث می گردد که فشار اسمزی محلول در خاک
از فشار اسمزی سلول های ریشه نباتات بیشتر شود و در نتیجه نبات نتواند آب مورد احتیاج خود را از خاک جذب نماید.
علاوه بر آن نقطه پژمردگی خاک نیز در اثر وجود املاح افزایش می یابد، بنابراین خاک میزان کمتری آب در اختیار گیاه قرار می دهد.
اثر سوء املاح حتی در موقعی که غلظت آنها در خاک زیاد نباشد نیز وجود دارد.
ورود یون های غذایی به داخل سلول های ریشه های موئین تحت تأثیر نوع و غلظت یون های دیگر موجود در محیط می باشد.
بنابراین املاح موجود در خاک ممکن است سبب اختلالاتی در تغذیه نباتات گردند و در نتیجه گیاهان
نتوانند یون های غذایی مورد نیاز خود را جذب نمایند.
واکنش قلیایی خاک
که در اثر وجود کربنات سدیم و جذب سدیم در سطح کلوئیدها ایجاد می شود باعث می گردد
که سایر عناصر ازقبیل آهن، منگنز، روی و فسفر به صورت غیرقابل استفاده گیاه درآیند. علاوه بر آن عکس العمل
شدید قلیایی باعث پوسیدگی وفساد ریشه ها و ساقه ها در خاک می گردند.
سدیم قابل تبادل باعث پراکندگی انتشار ذرات کلوئیدی می گردد و
در نتیجه ساختمان خاک ر از بین می برد و ورود و جریان آب آبیاری و باران را
در خاک مشکل می نمایدو قدرت زهکشی خاک نیز تقلیل می یابد
در خاک های ریز
بافت پیشروی و گسترش ریشه ها در لایه های متراکم که
در نتیجه انتشار کلوئید بوجود آمده اندمتوقف می گردند
تهویه خاک نیز در شرایط فوق الذکر کاهش می یابد و در نتیجه ایجاد شرایط احیاء کننده، فعالیت
ارگانیزم های غیرهوازی افزایش می یابد و عناصر احیاء شده سمی بوجود می آیند.
وجود املاح قلیایی به ویژه املاح کلسیم تا حدی اثرات سوء سدیم جذب شده و کربنات
سدیم را خنثی می نمایدو به طور کلی باعث تجمع ذرات به دور یکدیگر می شود، در نتیجه خاک
مجدداً ساختمان و خاکدانه های طبیعیخود را بدست می آورد.
